Inleiding

<aside> 📌 In dit document verzamel ik alles wat ik heb gedaan tijdens mijn afstudeerproject. Alle onderdelen spelen samen een rol in de onderbouwing van mijn (ontwerp-)keuzes die tot mijn eindproduct leiden. De 'rode draad' van mijn project, met alle belangrijkste punten is te vinden in mijn Design Rationale

</aside>

Aanleiding

Meer dan 4 op de 10 mensen heeft ooit last van één of meerdere mentale aandoeningen. De meest voorkomende types van mentale aandoeningen zijn stemmingsstoornissen (waar depressie onder valt), angststoornissen en middelenstoornissen (Trimbos-instituut, 2010).

Voor verschillende mentale klachten wordt de CGT-methode ingezet; cognitieve gedragstherapie.

Cognitieve gedragstherapie is een van de meest toegepaste behandelvormen in Nederland, en heeft als hoofdidee dat het niet gebeurtenissen zelf, maar de 'gekleurde bril' van mensen is wat leidt tot negatieve gevoelens (ggz groep, 2021).

De therapiemethode, die ik verder als CGT zal benoemen, helpt je om je negatieve gedachtes, gedragspatronen en gevoelens onder de loep te nemen en deze te vervangen door positieve patronen (GGZ Breburg, 2021). Je krijgt bij deze behandeling tussen sessies in vaak huiswerkopdrachten mee die je helpen om verandering te realiseren.

Zelf heb ik ook ervaring met deze therapiemethode; ik heb tweemaal een behandeling bij een psycholoog doorlopen. Dit heeft beide keren geholpen, maar ik merk dat het soms een uitdaging kan zijn om de voortgang goed door te zetten als de heisa van het dagelijkse leven weer begint. Er zijn immers veel dingen waar men rekening mee moet houden: school, werk, huishoudelijke taken; noem maar op.

Dit project is ontstaan vanuit mijn eigen ervaring, verhalen van anderen en een motivatie om mensen te helpen om het meest uit hun behandeling te halen, met de kritische blik van een UX'er.

Probleemsituatie

<aside> 📌 Het probleem doet zich voor bij mensen die momenteel een traject van cognitieve gedragstherapie (CGT) volgen (later benoemd als: cliënten), en mogelijk ook bij andere mensen die niet helemaal lekker in hun vel zitten.

</aside>

Cliënten krijgen vaak cognitieve oefeningen en huiswerkopdrachten mee om zelfstandig aan te werken. Het is over het algemeen de bedoeling dat de cliënt deze opdrachten uitvoert voorafgaand aan de volgende therapiesessie. Het kan echter lastig zijn om dit altijd op tijd te voeren en om te herinneren dat de taken moeten worden voltooid. Bij verscheidene veelvoorkomende mentale aandoeningen is een bekend symptoom immers moeite met concentreren (Hersenstichting, 2021a; Heeren & Verhey, 2007; Nederlands Huisartsen Genootschap, 2018).

Als het de cliënt niet lukt om de taken uit te voeren, of als de cliënt de opdrachten halsoverkop vlak voor de therapiesessie volbrengt, dan wordt de therapie wellicht minder effectief toegepast. Misschien dat de volgende sessie ook inhoudelijk minder goed is, omdat het gebaseerd zou zijn op de uitkomst van het huiswerk. In hoeverre dit een negatief effect heeft, moet verder onderzocht worden. Naast dit probleem is het ook zo dat huiswerk nu nog vaak op papier wordt gemaakt, of met bijvoorbeeld een digitaal kladblok (zie Interviews (field) ). Dit kan verschillende problemen veroorzaken: zo kan het zijn dat iemand de notities vindt, of dat de cliënt de documenten kwijtraakt. Dit maakt het waarborgen van de privacy van de cliënt soms een uitdaging. Naast het genoemde probleem kan het zijn dat de cliënt ook tegen andere problemen aanloopt, of simpelweg baat zou hebben bij een nieuwe toevoeging aan diens dag. De probleemsituatie is in zekere zin een symptoom van de uitdagingen van de cliënt, en zal mogelijk nog meer touchpoints hebben waar ik op in kan spelen om de cliënt zich beter te kunnen laten voelen.

Design challenge

Hoe kan een digitaal interactief hulpmiddel mensen die een CGT-traject doorlopen ondersteunen, zodat het mentale welzijn en de ervaring van de cliënt tijdens en na de behandeling worden verbeterd?*

*CGT = cognitieve gedragstherapie; een breed inzetbare therapiemethode.

Deelvragen

De design challenge heb ik als volgt opgebroken in de volgende deel- en subvragen, waarmee de design challenge kan worden beantwoord.